E-Księgarnia
16 listopada 2016 r. uroczystą galą podsumowaliśmy IV łódzką edycję Nagrody Honorowej „Świadek Historii”. Uroczystość odbyła się w Sali Lustrzanej Muzeum Miasta Łodzi.
Nagroda „Świadek Historii” jest lokalnym odpowiednikiem ogólnopolskiego „Kustosza Pamięci Narodowej”. Stanowi wyróżnienie przyznawane przez Instytut Pamięci Narodowej osobom fizycznym, instytucjom i organizacjom w szczególny sposób zasłużonym dla upamiętniania historii Narodu Polskiego, wspierającym Instytut w realizacji ustawowej działalności w obszarach edukacyjnym, naukowym i wydawniczym.
Nagrody wręczył dr Mateusz Szpytma, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej w obecności władz wojewódzkich, oświatowych, przedstawicieli organizacji kombatanckich, ZHP, ZHR, szkół, instytucji kultury. Poczet sztandarowy – ufundowany przez Janusza Lange, jednego z laureatów – wystawiło Gimnazjum nr 16 im. Ofiar Katynia w Łodzi.
Wydarzenie uświetnił koncert kameralny w wykonaniu Małgorzaty Pietrzykowskiej (mezzosopran), Aleksandry Gałdynek (harfa) oraz Małgorzaty Drzewieckiej (fortepian), który poprowadziła Grażyna Sikorska, związana od lat z salonem muzycznym Politechniki Łódzkiej.
Uczestnicy uroczystości mieli również okazję zapoznać się z fragmentem wystawy IPN „Kalendarium Łodzi 1939–1989. Od czterech kultur do monokultury”.
Laureatami IV łódzkiej edycji Nagrody Honorowej „Świadek Historii” w 2016 roku zostali:
ppłk Tadeusz Barański
członek Środowiska „Jodła” Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej; żołnierz Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury-Nurt”; po 1945 r. represjonowany przez służby bezpieczeństwa PRL, przez wiele lat ceniony nauczyciel i organizator szczepu harcerskiego w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych nr 9 im. Komisji Edukacji Narodowej w Łodzi, popularyzator historii i etosu Armii Krajowej, m.in. w prasie kombatanckiej i lokalnej; organizator uroczystości patriotycznych w łódzkich szkołach, organizator licznych wycieczek historycznych szlakami walk Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich AK; wnioskodawca nadania w 2014 r. DPS „Dom Kombatanta” patrona w osobie mjr. Eugeniusza G. Kaszyńskiego „Nurta”
Stanisław Frątczak
emerytowany nauczyciel, regionalista, propagator i miłośnik najnowszej historii Ozorkowa i okolic; członek działającej przy PTTK w Ozorkowie sekcji kolarskiej „Szwadron” im. 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich; współwydawca Informatora Krajoznawczego ze szlakami rowerowymi, w tym szlakami bojowymi polskiego oręża; autor dziesiątek artykułów dotyczących powiatu zgierskiego o tematyce związanej m.in. z epizodami z II wojny światowej; inicjator i współrealizator uroczystości upamiętniających m.in. walki Pomorskiej Brygady Kawalerii w Orłej, 32. Eskadry Rozpoznawczej w Parzęczewie i Sokolnikach, 28. Pułku Strzelców Kaniowskich w Kęblinach, bohatera Powstania Styczniowego Wawrzyńca Jeziorskiego, oficerów oraz policjantów, ozorkowskich ofiar Zbrodni Katyńskiej
dr Marek Kozłowski
nauczyciel historii i WOS w IV Liceum Ogólnokształcącym im. Ignacego Jana Paderewskiego w Kaliszu; członek Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota” w Kaliszu; autor licznych publikacji dotyczących historii najnowszej, w tym opozycji demokratycznej i „Solidarności” w Kaliskiem; 1996-2011 wiceprezes Polskiego Towarzystwa Historycznego Oddział w Kaliszu; organizator sesji popularnonaukowych poświęconych najnowszej historii Polski; wielokrotny laureat nagród Prezydenta Miasta Kalisza za szczególne osiągnięcia w dziedzinie upowszechniania kultury i ochrony dziedzictwa narodowego
Janusz Stanisław Lange
współtwórca i prezes zarządu stowarzyszenia „Rodzina Katyńska” w Łodzi; od 1989 r. zaangażowany w społeczne i naukowe prace na rzecz wyjaśniania oraz utrwalania prawdy i pamięci o Zbrodni Katyńskiej; przewodniczył Zjazdowi Założycielskiemu Federacji Rodzin Katyńskich; 1993-2001 przewodniczący Rady FRK; w 1998 r. podpisał w jej imieniu akt erekcyjny pod budowę Polskiego Cmentarza Wojennego w Charkowie; przyczynił się do nadania Publicznemu Gimnazjum nr 16 w Łodzi imienia Ofiar Katynia i bieżąco z nim współpracuje; współorganizator wyjazdów do miejsc internowania i pochówku zamordowanych oficerów i funkcjonariuszy – ofiar Zbrodni Katyńskiej; współpracuje z Polonią opiekującą się Polskimi Cmentarzami Wojennymi na wschodzie
Grzegorz Turlejski
b. burmistrz Kamieńska, prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Miasta Kamieńska; od 1995 r. redaktor naczelny „Echa Kamieńska”; inicjator i realizator licznych upamiętnień w Kamieńsku, m.in. tablicy poświęconej „Pamięci pomordowanych przez Wehrmacht w dniach 3-4 września 1939 r. cywilnych obywateli Kamieńska i okolic” (2005), pomnika gen. Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca” (2009); w 2008 r. doprowadził do wybicia medalu mjr. Antoniego Maszewskiego, żołnierza 2. Korpusu gen. Andersa, autor książki i wystawy fotograficznej o mjr. Maszewskim; autor kilkuset artykułów prasowych na temat podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości, rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej
Mieczysław Wutke
honorowy prezes oddziału łódzkiego Związku Sybiraków; inicjator reaktywowania w Łodzi Związku Sybiraków (1989); inicjator i główny fundator repliki historycznego (z 1928 r.) sztandaru Związku Sybiraków, współinicjator ufundowania tablicy pamiątkowej ku czci św. Rafała Kalinowskiego, inicjator ufundowania Symbolicznego Grobu Sybiraków na cmentarzu św. Anny na Zarzewie w Łodzi (1998); w latach 90. organizator pomocy dla Polaków deportowanych do Kazachstanu przez władze radzieckie; organizator przyjazdów dzieci z Białorusi na wakacje w Polsce; członek zespołu redakcyjnego rocznika „My Sybiracy”, wydawca publikacji Pawła Wutke pt. Cena chleba (Łódź 2014), stanowiącej uzupełniony zbiór wspomnień ojca, prezentujący losy Polaków rozrzuconych po świecie po 1914 r.
Nagrodzeni w 2013 r.:
ks. prał. Tadeusz Bednarek
Krzysztof Andrzej Bronowski
Mieczysław Góra
hm. Krzysztof Jakubiec
red. Mirosław Łapa
dr Jan Mosiński
Lucjan Muszyński
Ewa i Waldemar Podgórscy
Jerzy Antoni Scheur (pośmiertnie)
Andrzej Różan Terlecki (pośmiertnie)
Nagrodzeni w 2014 r.:
Tomasz Bieszczad
prof. dr hab. Maria Magdalena Blomberg
Dariusz Jakóbek
mjr dr inż. Mirosław Kopa „Miron”
Kazimiera Grażyna Lange
Henryk Marczak
Nagrodzeni w 2015 r.:
prof. dr hab. Marian Głosek
mjr Zbysław Raczkiewicz
Piotr Zarębski
Centrum Dialogu Kostiuchnówka
Halina Mackiewicz (pośmietnie)
Zbigniew Onufrzak (pośmiertnie)
Patronat medialny: TVP3 łódź, Radio Łódź, „Niedziela”, „Kronika Miasta Łodzi”
foto: Joanna Kucińska