E-Księgarnia
Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi i Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi zaprosiły 4 października 2017 r. do sali konferencyjnej Biblioteki na spotkanie z dr. hab. Januszem Wróblem, pracownikiem Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Łodzi, autorem książki Chipolbrok. Z dziejów polsko-chińskiego sojuszu morskiego 1950–1957.
Publikacja poświęcona jest jednemu z ważniejszych owoców polsko-chińskiego sojuszu morskiego w latach 1950-1957, jakim było wspólne towarzystwo okrętowe Chipolbrok, przedsięwzięcie wyjątkowe zarówno z uwagi na aurę tajemniczości, jaka je otaczała, jak i fakt, że istnieje do dziś. Sojusz ten, o dziwo, dotychczas pomijano w polskiej historiografii, chociaż nigdy wcześniej (ani też nigdy potem) państwo polskie nie było tak bardzo zaangażowane w sprawy Dalekiego Wschodu.
Na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX w. jednostki Polskiej Marynarki Handlowej pojawiły się na akwenach, gdzie dotąd polskich statków nie widywano. Spektakularne rezultaty zanotowano zwłaszcza na Dalekim Wschodzie. Polska Ludowa nawiązała, na bazie wspólnoty ideologiczno-politycznej, bliskie kontakty z państwami komunistycznymi wyłaniającymi się tam z dziejowej zawieruchy, w pierwszej kolejności z Chińską Republiką Ludową.
Kierownictwo partyjno-państwowe Polski Ludowej (PRL), decydując o wysłaniu polskich statków do objętej morską blokadą Chińskiej Republiki Ludowej, zdawało sobie sprawę, że angażuje się w przedsięwzięcie ryzykowne nie tylko ze względów polityczno-gospodarczych, lecz także ideologicznych. Władze komunistyczne nie miały pewności, czy załogi polskich statków podołają wyzwaniu, czy w sytuacji trwającej zimnej wojny okażą się posłusznym narzędziem realizacji egzotycznego sojuszu z ChRL. Właśnie dlatego marynarzy poddano komunistycznej indoktrynacji, a na statkach pojawili się oficerowie polityczni.
Morski sojusz Polski Ludowej i Chińskiej Republiki Ludowej w latach 1950–1957 przyniósł Państwu Środka rozliczne korzyści, przyczyniając się do przełamania blokady morskiej i budowy jego pozycji mocarstwowej na Dalekim Wschodzie, głównie przez dostawy broni, strategicznych surowców i zaawansowanej technologii. Polscy komuniści również nie kryli satysfakcji z wyników współpracy z ChRL. Niewątpliwie podnosiła ona ich prestiż wśród państw bloku wschodniego i zaowocowała poparciem Chin dla nowej ekipy Władysława Gomułki. Jednak cena, którą za to zapłaciła Polska Marynarka Handlowa, była wyjątkowo wysoka.
Publikacja powstała w ramach centralnego projekt badawczego IPN „Polska emigracja polityczna 1939–1990”.
foto: Kamila Kańka