Nawigacja

Aktualności

Pożegnanie Mirosława Kopy „Mirona”, ostatniego żołnierza oddziału Aleksandra Arkuszyńskiego „Maja” w 25 pp AK – Łódź, 16 marca 2018

12 marca 2018 r. odszedł na wieczną wartę mjr dr inż. Mirosław Kopa „Miron”, żołnierz, a zarazem wieloletni kronikarz 25 Pułku Piechoty Armii Krajowej.

Mirosław Kopa urodził się w 1926 r. w Piotrkowie Trybunalskim, jednak przez wiele lat mieszkał w Łodzi. Z wykształcenia był inżynierem, specjalistą technologii włókien chemicznych, z zamiłowania historykiem i archiwistą. Był żołnierzem Armii Krajowej – i przez wiele lat kustoszem jej historii i etosu. Jego wiedza i zasługi dla zachowania pamięci o walce i bohaterstwie żołnierzy łódzkiej Armii Krajowej są dla nas nie do przecenienia.

W działalność konspiracyjną zaangażował się z początkiem 1942 r. Pod pseudonimem „Miron”, zaczął działać w ZWZ w Piotrkowie Trybunalskim. Najpierw jako łącznik, od wiosny 1944 r. żołnierz piotrkowskiego Kedywu, a następnie w oddziale partyzanckim AK krypt. „Grom”, dowodzonym przez ppor. Aleksandra Arkuszyńskiego „Maja”.

W czasie operacji „Burza" walczył w ramach l kompanii 25 pp AK. Przeszedł cały szlak bojowy pułku. Pomimo jego rozformowania i częściowej demobilizacji w listopadzie 1944 r., nie złożył broni. Z pozostałymi żołnierzami oddziału „Maja" wstąpił w szeregi Zgrupowania Partyzanckiego por. Kazimierza Załęskiego „Bończy", pozostając w konspiracji do chwili rozwiązania Armii Krajowej. Ten ciężki etap walki o niepodległość kraju zakończył w stopniu kaprala, odznaczony Krzyżem Walecznych.

Razem z kilkoma towarzyszami broni, którym udało się w powojennej zawierusze uniknąć aresztowania, rozpoczął studia na Politechnice Łódzkiej. Ukończył je w 1952 r., uzyskując dyplom magistra inżyniera nauk technicznych. Kontynuując pracę naukową, w 1968 r. obronił doktorat w Instytucie Włókien Chemicznych w Łodzi.

Równolegle do kariery naukowej cały czas starał się utrzymywać kontakty z byłymi towarzyszami broni. Z pieczołowitością gromadził i zabezpieczał archiwa dotyczące działalności konspiracji niepodległościowej w Łódzkiem. Był inicjatorem i współorganizatorem przygotowania szeregu miejsc pamięci o Armii Krajowej i jej żołnierzach.

Od 2005 r. pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Łódź. Przez wiele lat aktywnie współpracował z Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi – był m.in. wiceprzewodniczącym działającego przy łódzkim IPN Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota”. W 2014 r. został przez łódzki IPN uhonorowany nagrodą „Świadek Historii”. Jako przedstawiciel Zarządu Okręgu Łódź ŚZŻAK był członkiem działającego przy łódzkim IPN Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

Wyjątkowe uznanie budzi jego praca naukowo-dokumentacyjna dotycząca Armii Krajowej. Jest m.in. współautorem monumentalnej monografii Dzieje 25pp Armii Krajowej oraz autorem pracy Inspektorat piotrkowski Armii Krajowej w dokumentach i komentarzach (Łódź 2013, IPN) – obowiązkowych lektur dla historyków łódzkiej konspiracji niepodległościowej.

To dzięki niemu w ostatnich latach zbiory archiwalne Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi wzbogaciły się o wyjątkowo cenne archiwalia dotyczące struktur łódzkiej konspiracji w okresie drugiej wojny światowej.

Ceremonia pożegnania „Mirona” odbyła się 16 marca na cmentarzu na Mani w Łodzi (ul. Solec 11).

foto: Marzena Kumosińska

do góry