E-Księgarnia
2 września 2020 r. przypada 75. rocznica powołania Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – Ruch Oporu bez Wojny i Dywersji, organizacji kontynuującej tradycje Armii Krajowej, przeciwstawiającej się sowietyzacji Polski.
W pierwszej części spotkania zaprezentowane zostały publikacja Instytutu Pamięci Narodowej poświęcona WiN oraz okolicznościowa moneta, wybita w związku z rocznicą przez Narodowy Bank Polski. Następnie złożono kwiaty przed Pomnikiem Ofiar Komunizmu w Łodzi.
W uroczystości wzięli udział m.in. Tomasz Cieślikowski - syn Sławomira Cieślikowskiego działacza Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, Jerzy Koźba- dyrektor łódzkiego Oddziału Narodowego Banku Polskiego, dr hab. Dariusz Rogut - dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, Marcin Gołaszewski - Prewodniczący Rady Miasta w Łodzi z pocztem sztandarowym, Andrzej Janecki - w imieniu Prezydent Miasta Łodzi, przedstawiciel Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, delegacja Kuratorium Oświaty, Przedstawiciel Związku Legionistów Polskich i Ich Rodzin, Ireneusz Wach - przedstawiciel NSZZ "Solidarność" Region Ziemi Łódzkiej, przedstawiciele służb mundurowych z Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej oraz Komendy Wojewódzkiej Policji w Łodzi.
Tego samego dnia, przedstawiciele Instytutu Pamięci Narodowej zapalili znicz przed tablicą poświęconą WiN znajdującą się w kościele pw. Św. Jerzego w Łodzi oraz przy mogile Józefa Domańskiego w Siedlcu gm. Łęczyca.
Uroczystości zostały zrealizowane staraniem Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa oraz Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Łodzi.
Przedłużeniem działań rocznicowych jest zorganizowany wspólnie z NBP facebookowy konkurs wiedzy o WiN w dniach 2-4 września 2020 r. Zapraszamy do udziału.
٭٭٭
2 września 1945 r. w Warszawie powołano Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”. Ścisłe kierownictwo organizacji tworzyli Jan Rzepecki „Ślusarczyk” (prezes), Janusz Bokszczanin (wiceprezes), Tadeusz Jachimek „Ninka” (sekretarz generalny), Antoni Sanojca „Skaleń”, Franciszek Niepokólczycki „Halny”, Jan Szczurek-Cergowski „Sławbor” i Józef Rybicki „Maciej”. W konspiracyjnej prasie opublikowano wkrótce, zredagowaną przez Rzepeckiego, „Deklarację Ideową WiN”. Organizacja przejęła dużą część dotychczasowych struktur podziemnych i szybko rozrosła się do około 20 tys. członków. Była formalnie niezależna od rządu londyńskiego, ale przekazywała na Zachód uzyskane materiały i analizy, dotyczące sytuacji politycznej, gospodarczej i militarnej w kraju opanowanym przez Związek Sowiecki i polskich komunistów. Głównym celem politycznym Zrzeszenia było doprowadzenie do wolnych wyborów (zagwarantowanych przez Wielką Trójkę w Jałcie) i przekazanie struktur organizacyjnych legalnym władzom RP na uchodźstwie.
WiN z założenia miał być organizacją polityczną, a nie wojskową. Trudno jednak było w krótkim czasie zdemobilizować leśne oddziały. Ich masowe ujawnienie nie wchodziło w grę, ponieważ oznaczałoby dekonspirację większości lokalnych struktur konspiracyjnych, sieci łączności i kolportażu. Akcję demobilizacji niepodległościowych oddziałów partyzanckich prowadzono systematycznie od chwili powstania WiN-u. Najbardziej zagrożonych aresztowaniami przerzucono na inne tereny.
Po początkowych i krótkotrwałych sukcesach niepodległoścowej konspiracji, NKWD – wspierana przez polskich komunistów z Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego – rozpoczęła skuteczne zwalczanie WiN-u. Informacje uzyskane dzięki akcji ujawnieniowej pozwoliły na szybką infiltrację powstających struktur polskiego podziemia. Już w listopadzie 1945 r. dokonano w Łodzi aresztowań wśród członków Zarządu Głównego Zrzeszenia. Podobny los podzielił nastepne składy ZG WiN.
- Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” – wystawa on-line