E-Księgarnia
7 października 2019 r. zaprosiliśmy do Sali Lustrzanej Muzeum Miasta Łodzi na galę podsumowującą VII łódzką edycję Nagrody Honorowej „Świadek Historii”.
Nagrody wręczali dr Jarosław Szarek, Prezes IPN i przewodniczący Kapituły Nagrody oraz dr Dariusz Rogut, dyrektor Oddziału IPN w Łodzi.
Nagrodę „Świadek Historii” w 2019 r. odebrali: red. Hubert Bekrycht, Piotr Matwiej, Magdalena Streybell w im. swojego ojca, śp. Romana Peski, Jan Pietrzak, Jarosław Stulczewski oraz Piotr Bierczyński w imieniu Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi. Laudacje wygłosili odpowiednio: Zbigniew Natkański, prezes łódzkiego oddzialu SDP, Artur Ossowski, naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Łodzi, Krzysztof Kolasa, pracownik Archiwum Oddziału IPN w Łodzi, Bartosz Bijak, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Łodzi, dr Joanna Żelazko, pracownik Oddzialowego Biura Badan Historycznych IPN w Łodzi oraz dr Tomasz Toborek, pracownik tegoż biura. Szczegółowy opis sylwetek laureatów prezentujemy poniżej.
Mieliśmy przyjemność gościć m.in. prof. Michała Seweryńskiego, Wicemarszałka Senatu RP, Elżbietę Więcławską-Sauk, członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, prof. Zbigniewa Rau, Wojewodę Łódzkiego, Grzegorza Mackiewicza, Prezydenta Pabianic, Pawła Osiewałę, Prezydenta Sieradza, Jerzego Koźbę, dyrektora Narodowego Banku Polskiego Oddział w Łodzi. NBP przygotował dla nagrodzonych okolicznościową monetę wydaną na 100-lecie polskiej flagi państwowej.
Uroczystość uświetnił występ prowadzonego pod kierunkiem Mariusza Lewego chóru mieszanego i orkiestry kameralnej I Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, najstarszej państwowej polskiej szkoły średniej w Łodzi. Powstanie szkoły związane było z podjętym w 1905 r. protestem uczniów przeciwko nauczaniu po rosyjsku. Po ustępstwie władz carskich w 1906 r. powołano Towarzystwa „Uczelnia”, którego głównym celem było utworzenie polskiego gimnazjum męskiego. Po 1912 r. wychowankowie Gimnazjum Polskiego – m.in. Jerzy Szletyński, Franciszek Edward Pfieffer, Wacław Lipiński – tworzyli pierwsze łódzkie harcerstwo zwane wówczas skautingiem, a w 1914 r. weszli w skład tworzącej się I Brygady Legionów Polskich i uczestniczyli w bitwach pod Krzywopłotami, Łowczówkiem, Konarami i Kostiuchnówką.
Sylwetki laureatów VII łódzkiej edycji Nagrody Honorowej „Świadek Historii”:
red. Hubert Bekrycht
wieloletni dziennikarz łódzkich mediów (Radio Łódź, TVP3 Łódź, „Nowy Biuletyn Łódzki”), konsekwentny orędownik prezentowania na antenie i na łamach prasy tematów związanych z polskimi dążeniami niepodległościowymi, historią Łodzi i regionu, rozliczeniem epoki komunizmu; autor szeregu audycji radiowych i tekstów publicystycznych poświęconych najnowszej historii Polski, współautor filmu „Dwa Dwudziestolecia” (2010) o historii łódzkiego samorządu w II Rzeczypospolitej oraz po 1989 r., mockumentu „A gdyby tak… Powstanie Styczniowe 1863-1864” (2013); w 2018 r. inicjator cyklu 65. krótkich form reportażowych „Łódzkie drogi ku wolności” (TVP3 Łódź/ IPN Łódź)
zgłaszający: Andrzej Berestowski, sekretarz Zarządu Łódzkiego Oddziału SDP
Piotr Matwiej
kustosz stworzonej przez siebie w 2009 r. Sali Tradycji Lotnictwa Polskiego przy kościele Matki Boskiej Zwycięskiej w Łodzi, twórca Klubu Miłośników Lotnictwa Polskiego w Łodzi, opiekun gen. Stanisława Skalskiego w ostatnich latach jego życia, od lat wspierający Łódzki Klub Seniorów Lotnictwa, opiekun grobów lotników w Łodzi, Pabianicach, Dłutowie, Wygiełzowie, Drużbicach i Lublinie, w stałym kontakcie z rodzinami, krewnymi lotników, od których pozyskuje nowe materiały i historie, społeczny popularyzator wśród młodzieży wiedzy o polskim lotnictwie przed 1945 r.
zgłaszający: Zbigniew Jeziorowski, phm Damian Wierkiewicz
Jan Pietrzak
sieradzki historyk-regionalista, dokumentalista, działacz społeczny, od przeszło trzydziestu lat popularyzujący tematykę katyńską, m.in. autor publikowanych w latach 1995-2005 w sieradzkim tygodniku „Echo” ponad 250 biogramów ofiar Zbrodni Katyńskiej, współtwórca Stowarzyszenia „Rodzin Katyńskich” w Sieradzu; od 2011 r. w „Sztambuchu sieradzkim” gromadzący materiały i dokumenty dotyczące znanych sieradzan, autor i współautor kilkunastu książek oraz kilkuset tekstów prasowych o tematyce historycznej związanej z ziemią sieradzką, publikowanych m.in. w „Skrzydlatej Polsce”, „Nad Wartą”, „Na Sieradzkich Szlakach”
zgłaszający: Hanna Krawczyk, dyrektor Powiatowej Biblioteki Publicznej w Sieradzu, Piotr Gutbier, dyrektor Muzeum Okręgowego w Sieradzu, Wiesława Sujecka, prezes Zarządu PTTK w Sieradzu
Jarosław Stulczewski
prezes Towarzystwa Przyjaciół Zduńskiej Woli, regionalista, społecznik, publicysta skupiony na działaniach na rzecz zachowania i kultywowania historii XX w., edukowania w tym zakresie młodzieży i lokalnej społeczności; inicjator i organizator zduńskowolskich obchodów 70. rocznicy powstania Armii Krajowej, a także od 2012 do 2016 r. obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” w miejscowościach powiatów zduńskowolskiego i sieradzkiego, inicjator tworzenia i opiekun miejsc pamięci narodowej; autor kilkunastu wystaw historycznych, opracowań naukowych i popularnonaukowych dotyczących konspiracji antyhitlerowskiej i antykomunistycznej
zgłaszający: mjr Jerzy Adamczyk, prezes Zarządu Koła WiN w Zduńskiej Woli
Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi
główny organizator kampanii „Łódzkie Czyta” i konkursu o Nagrodę „Złoty Ekslibris”; ukierunkowana na edukację historyczną biblioteka w swoich zbiorach posiada m.in. dokumentację rozwoju aglomeracji łódzkiej, stanowiącą świadectwo historii miasta; od 2001 r. współpracuje z łódzkim Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej w zakresie organizacji na terenie biblioteki spotkań autorskich, prezentacji wystaw, wykładów, konferencji, projekcji filmów, w tym także organizowanych w ramach działalności Klubu Historycznego im. gen. Stefana Roweckiego „Grota”; do priorytetów biblioteki należy gromadzenie, popularyzacja i udostępnianie publikacji z zakresu historii Polski XX i XXI wieku, w tym wydawanych przez Instytut Pamięci Narodowej (ponad 600 tytułów)
zgłaszający: Alina Brzuska-Kępa, Katedra Informatologii i Bibliologii UŁ
Roman Peska (pośmiertnie)
zmarły w 2003 r. jeden z pierwszych w regionie łódzkim popularyzatorów wiedzy o Konspiracyjnym Wojsku Polskim i Stanisławie Sojczyńskim „Warszycu”, w 1996 r. założyciel Oficyny Wydawniczej „Pamięć” w Pabianicach, autor kilkudziesięciu publikacji poświęconych zbrojnym organizacjom antykomunistycznym po II wojnie światowej, dzięki własnym poszukiwaniom oraz szerokiej społecznej współpracy ze środowiskami kombatanckimi, w tym pabianickim kołem ŚZŻAK i oddziałem Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego, zgromadził pokaźny zbiór pamiątek i dokumentów, które w 2018 r. zostały przez jego syna przekazane do Archiwum Oddziału IPN w Łodzi
zgłaszający: Ryszard Stasiak, Archiwum Oddziału IPN w Łodzi
Serdecznie gratulujemy!
Nagroda „Świadek Historii” jest lokalnym odpowiednikiem ogólnopolskiego „Kustosza Pamięci Narodowej”. Stanowi wyróżnienie przyznawane przez Instytut Pamięci Narodowej osobom fizycznym, instytucjom i organizacjom w szczególny sposób zasłużonym dla upamiętniania historii Narodu Polskiego, wspierającym Instytut w realizacji ustawowej działalności w obszarach edukacyjnym, naukowym i wydawniczym.
Laureaci Nagrody w poprzednich edycjach
foto: Przemysław Brzeziński