Nawigacja

Aktualności

Prezentacja trzeciego tomu „Encyklopedii Solidarności” – Kalisz, 7 lutego 2020

Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi, Archiwum Państwowe w Kaliszu oraz Zarząd Regionu NSZZ „Solidarność” Wielkopolska Południowa zaprosiły 7 lutego 2020 r. do sali recepcyjnej kaliskiego Ratusza na prezentację wydawnictwa Encyklopedia Solidarności. Opozycja w PRL 1976-1989. Tom 3.

Licznie zgromadzonych gości, w tym działaczy NSZZ „Solidarność”, powitali: dr Grażyna Schlender, dyrektor Archiwum Państwowego w Kaliszu, Jan Mosiński, Poseł na Sejm RP, Grzegorz Kulawinek, Wiceprezydent Miasta Kalisza oraz dr Joanna Żelazko, pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Łodzi, reprezentująca dyrektora łódzkiego IPN.

W pierwszej części spotkania dr Grzegorz Waligóra (redaktor naczelny 3 tomu Encyklopedii Solidarności), Łukasz Sołtysiak (zastępca redaktora naczelnego 3 tomu Encyklopedii Solidarności) oraz Leszek Próchniak (członek redakcji Encyklopedii Solidarności) zapoznali zgromadzonych z dotychczasowym przebiegiem prac nad poszczególnymi tomami Encyklopedii, wyjaśnili kryteria doboru haseł, przybliżyli informacje na temat materiałów źródłowych oraz opowiedzieli o dalszych planach związanych z wydawnictwem.

W drugiej części dr Grażyna Schlender wygłosiła referat pt. Kaliska „Solidarność” – narodziny, stan wojenny, reaktywacja.

Następnie wspólnie z dr J. Żelazko wręczyły egzemplarze Encyklopedii Solidarności osobom, których biogramy znalazły się w trzecim tomie wydawnictwa lub ich najbliższym członkom rodziny. Egzemplarz publikacji przekazany został również Bernardowi Niemcowi, obecnemu przewodniczącemu Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Wielkopolska Południowa.  W imieniu obdarowanych głos zabrał Antoni Pietkiewicz, zasłużony działacz i przewodniczący Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” Wielkopolska Południowa.

Spotkanie zapoczątkowało w Kaliszu obchody 40. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność”.

***

Encyklopedia Solidarności. Opozycja w PRL 1976–1989, tom 3, red nacz. Grzegorz Waligóra, IPN, Stowarzyszenie Pokolenie w Katowicach, Warszawa 2019, 700 s.

NSZZ „Solidarność”, powstały w konsekwencji fali strajków latem 1980 r., odegrał niezwykle istotną rolę nie tylko w najnowszej historii Polski, ale i naszej części Europy. To fenomen w historii nie tylko Europy, ale także świata. Dlatego to fenomenalne zjawisko społeczne i polityczne pilnie warto i trzeba dokumentować, badać, opisywać, a następnie ustalenia historyków i innych badaczy popularyzować w społeczeństwie. Encyklopedia Solidarności. Opozycja w PRL 1976–1989, której tom 3 trafia do rąk Czytelników, ma na celu możliwie wszechstronne przedstawienie ludzi, struktur organizacyjnych, wydawnictw oraz wydarzeń towarzyszących genezie i działalności tego wielkiego ruchu społecznego, aż do chwili załamania się dyktatury komunistycznej w 1989 r.

W przygotowaniu tomu 3 Encyklopedii Solidarności wzięło udział ponad 230 autorów. Większość haseł rzeczowych i biogramów została napisana na podstawie szerokiej bazy źródłowej różnej proweniencji i zebranych relacji. Czyni to publikację wyjątkową, ponieważ wiele ustaleń zostało zaprezentowanych po raz pierwszy, zwięźle i przystępnym językiem. Encyklopedia Solidarności wydawana jest w tzw. systemie holenderskim, w którym każdy tom zawiera biogramy i hasła od A do Ż. W tomie 3 opublikowano ogółem 1521 tekstów – 1115 biogramów działaczy NSZZ „Solidarność”, organizacji, partii i środowisk opozycji z lat 1976–1989, oraz 406 haseł rzeczowych. Wśród haseł rzeczowych wymienić należy struktury legalne, jawne i podziemne NSZZ „Solidarność” (w tym hasła regionów NSZZ „Solidarność”), czasopisma wydawane poza cenzurą, ośrodki odosobnienia, niezależne oficyny wydawnicze, wydarzenia, a także parafie/kościoły, duszpasterstwa akademickie i Duszpasterstwa Ludzi Pracy, które odegrały istotną rolę dla rozwoju i funkcjonowania środowisk opozycji w wielu miastach Polski.

Redaktorzy naukowi tomu dołożyli starań, aby w publikacji znalazły się biogramy i hasła z każdego regionu NSZZ „Solidarność” i oprócz działaczy „Solidarności” byli także ludzie ze Studenckich Komitetów Solidarności, Komitetu Obrony Robotników/Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”, Niezależnego Zrzeszenia Studentów, Konfederacji Polski Niepodległej, Solidarności Walczącej, Polskiej Partii Niepodległościowej, Federacji Młodzieży Walczącej i in.

fot. Archiwum Państwowe w Kaliszu

do góry